Bitcoin als noodoplossing: 5 voorbeelden uit het HRF Financial Freedom Report

In Nederland praten we over Bitcoin vaak als investering, innovatie of technologie. Maar buiten onze bubbel speelt zich een andere realiteit af. Voor miljoenen mensen wereldwijd draait Bitcoin niet om rendement, maar om overleven binnen een falend geldsysteem. Dat wordt goed zichtbaar in het Financial Freedom Report van de Human Rights Foundation (HRF). In deze wekelijkse rapporten laat HRF zien hoe overheden geld gebruiken als machtsmiddel en hoe burgers daarop reageren. Hieronder vijf concrete voorbeelden uit recente HRF-rapporten die laten zien waarom Bitcoin in sommige landen geen crypto-hype is, maar een noodoplossing. 1. Tanzania drukt geld bij en ontkent In meerdere HRF-rapporten (o.a. #98 en #101) beschrijft HRF hoe de overheid van Tanzania grote hoeveelheden geld creëerde om verkiezingscampagnes te financieren, terwijl dit officieel werd ontkend. Het gevolg was voorspelbaar. De Tanzaniaanse shilling verloor snel aan waarde, prijzen stegen en spaargeld verdampte. Burgers zochten hun toevlucht in US dollars, goud en digitale alternatieven. De shilling behoorde tot de slechtst presterende valuta’s van dat jaar. Voor veel mensen werd het duidelijk dat sparen in lokaal geld geen bescherming meer was, maar een risico. 2. Cuba heeft prijscontroles en zwarte markten In rapporten #94 en #96 laat HRF zien wat er gebeurt wanneer een overheid prijzen probeert te controleren terwijl inflatie oploopt. In Cuba bepaalde de overheid wat producten “mogen kosten”. In de praktijk betekende dat dat boeren stopten met produceren, omdat verkopen verliesgevend werd. Winkels raakten leeg, terwijl zwarte markten juist groeiden. Zelfs basale goederen zoals melk verdwenen uit de schappen. Uiteindelijk gaf de Cubaanse overheid zelf toe dat prijscontroles het probleem hadden verergerd. Voor burgers betekende dit dat toegang tot geld niet automatisch toegang tot goederen betekende. Dat is een fundamenteel probleem voor elk economisch systeem. In aflevering 56 van de Cryptotakkies podcast praten Rifa en Morris uitgebreid over de zwarte-melk-markt in Cuba en een kennis van Rifa die vanuit Rusland contact zocht.   3. Rusland heeft kapitaalcontroles en blokkades Na internationale sancties en kapitaalrestricties beschrijft HRF (o.a. in #99 en #101) hoe Russische burgers steeds minder toegang kregen tot het internationale financiële systeem. Bankrekeningen werden beperkt, buitenlandse betaalnetwerken vielen weg en internationale betalingen werden geblokkeerd. Voor veel mensen werd het bijna onmogelijk om geld te versturen of te ontvangen buiten Rusland. In die context groeide het gebruik van Bitcoin, stablecoins en andere digitale netwerken. Niet uit ideologie, maar uit noodzaak. Voor sommige Russen was dit de enige manier om economisch verbonden te blijven met de rest van de wereld. 4. Hyperinflatie is een dagelijks risico In meerdere HRF-rapporten wordt duidelijk dat hyperinflatie geen theoretisch begrip is, maar een dagelijkse realiteit. Geld verliest soms binnen weken of zelfs dagen zijn koopkracht. In zulke omstandigheden is sparen in lokale valuta zinloos. Mensen proberen hun inkomen zo snel mogelijk om te zetten in iets dat zijn waarde beter behoudt. Denk aan goederen, US dollars, crypto of Bitcoin. Bitcoin wordt hier niet gezien als belegging, maar als tijdelijke waarde-opslag. Een manier om te voorkomen dat je koopkracht volledig verdwijnt voordat je het kunt uitgeven. LEES OOK: Ons geld is kapot – Wat biedt Bitcoin als oplossing? 5. Bevroren rekeningen en financiële censuur Een terugkerend thema in het HRF Financial Freedom Report is financiële censuur. Bankrekeningen worden bevroren, transacties geblokkeerd en toegang tot geld kan van de ene op de andere dag verdwijnen. HRF beschrijft hoe activisten, journalisten en burgers hierdoor afhankelijk worden van alternatieve netwerken. Bitcoin speelt daar soms een rol, juist omdat het niet afhankelijk is van toestemming van een centrale partij. Dat maakt Bitcoin in deze context geen financieel product, maar financiële infrastructuur. Een extra route wanneer alle andere routes worden afgesloten. Dit leren deze voorbeelden ons De rode draad in het HRF Financial Freedom Report is duidelijk. Problemen met geld zijn zelden technisch. Ze zijn politiek, menselijk en structureel. Bitcoin lost deze problemen niet op. Maar het biedt wel een alternatief wanneer traditionele systemen falen. Niet omdat mensen dat per se willen, maar omdat ze geen andere keuze meer hebben. Dat maakt Bitcoin voor HRF geen hype en geen ideologie, maar een mensenrechten-instrument. LEES OOK: Voor miljoenen mensen is Bitcoin geen belegging, maar een mensenrechten-tool Tot slot Voor ons in Europa voelt geld vaak neutraal en vanzelfsprekend. Maar het HRF Financial Freedom Report laat zien hoe kwetsbaar dat concept kan zijn. Bitcoin krijgt pas echt betekenis als je voorbij de koers kijkt en ziet wat er gebeurt wanneer geld zijn functie verliest. Misschien is dat wel de belangrijkste les uit deze rapporten: Financiële vrijheid merk je pas echt wanneer ze ontbreekt. Reflectievragen Deze 5 vragen helpen je om te reflecteren op jouw positie binnen ons huidige geldsysteem. Wat zou geld voor jou betekenen als sparen geen optie meer was? Zou jij Bitcoin anders bekijken als banken je toegang beperken? Wanneer wordt geld een machtsmiddel in plaats van een hulpmiddel? Hoe goed begrijpen we eigenlijk hoe ons eigen geldsysteem werkt? Hoe afhankelijk ben jij van één geldsysteem?

Het bericht Bitcoin als noodoplossing: 5 voorbeelden uit het HRF Financial Freedom Report is geschreven door Cryptotakkies en verscheen als eerst op Bitcoinmagazine.nl.